Geschiedenis

Je zult je inmiddels wel afvragen (of niet natuurlijk), hoe het komt dat de hikes die in de herfst georganiseerd worden de Pooltochten heten. Om daar achter te komen, zal je een aantal jaar terug in de geschiedenis moeten duiken.

Van sneeuw naar korte broek
Op de avond van de 27e december 1972 verzamelden op Ada’s Hoeve te Ommen 24 verkenners om mee te doen aan de eerste hike van het district Zwolle. Overdag was de temperatuur redelijk, maar ‘s nachts vroor het behoorlijk. ‘s Ochtends, de 28e december, zag alles wit van de rijp en waren de plassen dichtgevroren. Soms sneeuwde het overdag licht. Op 29 december kwam de temperatuur niet meer boven het vriespunt. Je kunt je gemakkelijk indenken dat sommige hikers de tocht vonden lijken op een pooltocht. En zo hebben de hike-activiteiten hun naam ‘’de Pooltochten’’ gekregen. Ook al vinden ze nu in de herfst plaats, wanneer de temperatuur best dragelijk is en er ieder jaar wel korte broeken worden gesignaleerd.

Vier decennia Pooltochten
Nu bestaan de Pooltochten uit 6 hikes met zo’n 100 deelnemers, maar dat is nog niet zo lang zo. Hier volgt in vogelvlucht de geschiedenis van bijna 45 jaar Pooltochten.

De eerste Pooltochten waren dus in 1972. Het was vanzelfsprekend dat deze gehouden werden vanaf ons buitencentrum Gilwell Ada’s Hoeve vanwege de ligging tussen de bossen van Ommen. Zij bestond uit 4 verschillende hikes. De eerste A, ‘van alles wat’; de tweede B, ‘eerste klas’, de derde C, ‘trappers’ en de vierde D, ‘zwervers’.

Ieder jaar waren er meer deelnemers. In 1979 was de deelname voor de B-hike zo groot dat deze hike opgesplitst werd in B1 en B2. Het jaar daarop werd besloten om definitief 5 categorieën te organiseren tijdens de Pooltochten; de introductie van de E-hike was een feit. In de jaren daarna bleef het deelnemersaantal groeien waardoor in 1987 de hikes overbezet waren. Om die reden - en omdat verdere specialisatie tussen de hikes mogelijk was - werd een 6e hike opgericht, en kwamen we uit op F. De huidige F is vergelijkbaar met de vroegere E. Vanaf toen bestaan de Pooltochten dus uit: de A-hike (de ‘beginners hike’), de B-, C-,D- en E-hike (kaart en kompas hikes die oplopen in moeilijkheidsgraad van makkelijk tot een hike voor echte kaart- en kompasfijnproevers), en tot slot de F-hike (de ‘survival hike’).

Begin jaren negentig brandde het centrale onderkomen voor de staf, het Rambonnethuis (Rambo), tot de grond toe af. Daarmee kwam een einde aan een onhandig maar o zo nostalgisch onderkomen.

Van 1993 tot en met 1996 waren de Pooltochten daarom niet vanaf Ada’s hoeve, maar vanaf camping de Besthmenerberg. Na de wereldjamboree in Nederland is het centrale onderkomen daarvan (Jambo) neergezet op de plek waar eerst het Rambonnethuis stond. Minder nostalgisch en minder onhandig, maar nog steeds gezellig.

Niet alles verloopt zoals je het van tevoren had gepland, en daarom wordt er tijdens de Pooltochten nog heel wat geregeld. In het tijdperk ver voor de mobieltjes ging de communicatie tussen de hikes en de kampstaf in de eerste jaren met “bakkies” (27 MC). Lange antennes op de auto’s (een enkele keer dwars door het dak van een 2CV) met een beperkt bereik. Later kwamen hiervoor portofoons en mobilofoons in de plaats, waarbij om het bereik te vergroten antennes bij Rambo/Jambo en op de brandtoren van de Besthmenerberg werden geplaatst. Sinds begin deze eeuw zijn met de komst van mobieltjes ook de porto’s een echo uit het verleden.

Sinds het laatste jubileum in 2011 is er veel onderhoud geweest aan de organisatie van de pooltochten. Zo is het themateam uitgebreid van twee naar vier personen, wordt er steeds meer aan digitalisering gedaan (inschrijving via SOL en sociale media) en is er hard gewerkt aan een nieuw logo en nieuwe huisstijl. Ondanks deze vernieuwingen loopt het deelnemersaantal terug van ca 200 naar 100 deelnemers. De grote oorzaak hiervan is de herfstvakantie die de scholen zelf mogen plannen. Lang niet alle jeugdleden zijn dus vrij tijdens de pooltochten. Na een echte dip van 70 jeugdleden in 2013 weten we in 2014 de stijgende lijn weer in te zetten.

In 2015 is het tijd voor een nieuwe grote stap in de geschiedenis van de Pooltochten. Door een convenant te tekenen met de Regio Overijsselse Vechtstreek zijn we nu ook op papier een eigen organisatie die onafhankelijk van de regio georganiseerd wordt. Uiteraard is het contact met de regio erg goed en helpen we elkaar waar nodig en mogelijk.

Over grote en kleine mannen
De eerste kampstaf (in 1972) bestond uit vaandrig Yntze Steenbergen van de Mauritsgroep, hopman Harry Landman van de Cavaljétroep, vaandrig Peter Buys van de Huysmantroep en vaandrig Herman Erdtsieck van de Lengtontroep. De kampleiding berustte bij hopman Albert Mensema, toen assistent districtscommissaris voor verkenners. Dit zijn de grondleggers van de Pooltochten.

In het tweede jaar werd de organisatie uitgebreid met een belangrijke club, namelijk de werkploeg. Deze ploeg draagt er zorg voor dat de posten bezet zijn, dat het materiaal voor de posten op de juiste plek ligt en dat trappersbanen e.d. opgebouwd zijn. In de jaren hierna heeft de werkploeg een aparte bouwploeg voor de bouw van trappersbanen e.d. gekregen en later is een vliegende keep ingesteld voor aan- en afvoer van materiaal. Ook de kookploeg mag niet onvermeld blijven. De leden van de kookploeg stellen de voedselpakketten voor de deelnemers samen en koken de maaltijden voor de medewerkers. In latere jaren is er een speciaal team voor het thema gekomen en is er een aantal mensen die enkel en alleen ingezet worden voor EHBO.

Eindverantwoordelijk voor de Pooltochten is de kampleider. Kampleider van het eerste uur is Hopman Albert Mensema. Hij nam in 1982 afscheid van de Pooltochten. Hopman L.A.J. Sophie die al jaren als districtsvoorzitter de Pooltochten had geopend nam het kampleiderschap van hem over. Na het overlijden van Hopman Sophie in 1984 nam Hopman Albert Mensema het voor twee jaar weer op zich. Henk van Dorth nam het in 1987 van hem over. Hij werd in 1995 opgevolgd door Jos van Es. In 2003 kwam met Miriam Kisjes als kampleider eindelijk een vrouw aan het roer. Met haar opvolger in 2007, Sip Oegema, kwam voor het eerst de kampleider uit het waterwerk.

Na zes jaar heeft Sip het stokje overgedragen aan Koen Geerlinks, de jongste kampleider in de geschiedenis van de Pooltochten.